فاطمة الزهرا

هی:

یکی از مباحث پیچیده کلامی، بحث «قضا و قدر» است که باعث اختلاف عقیده است. با نگاهی به کلام و سیره فاطمه (س) دو رویکرد از ایشان را در این بحث می یابیم: اول آن که فاطمه (س) قائل به قضا و قدر الهی هستند و بر عقیده اند که مقدرات، تقدیر شده است که از مصادیق آن مرگ انسان است. چنانچه با اشاره به رحلت پیامبر (ص) و اینک مرگ ایشان، بلیه ای بسیار بزرگ است که حادثه ای به ناگواری آن در هستی رخ نداده، مرگ را مقدر شده الهی برای همه انسان ها، از جمله انبیاء دانسته و می فرماید: «حکم فصل و قضا حتم: حکم، نهایی و قضا حتمی است»[1] ( بحارالانوار،ج29ص226)

لذا حضرت در نیایش های خود برای پس از تقدیرات الهی، طلب صبر و خشنودی کرده و به درگاه الهی عرضه می دارد: «اسألک الرضا بالقضاء؛ درباره ی شهادت خود می فرماید که بر مصیبت او صبر نماید و به قضا و مقدرات الهی خشنود باشد.

رویکرد دوم این است که فاطمه (س) قائل به تغییر برخی از تقدیرات و قضای الهی به واسطه دعا بوده اند که شاهد آن، تمام ادعیه ای است که از حضرت به ما رسیده است.